Artykuły

Dzienny czas pracy kierowcy – poradnik dla kierowców

W tym artykule omówione zostanie, bez zbędnych paragrafów i zawiłości prawnych, jak praktycznie stosować zasady czasu pracy kierowców, jak mówić o czasie prowadzenia pojazdu kierowcy a kiedy kierowca wykonuje pracę (czym to się różni). Dodatkowo: jak obliczać pozostały czas pracy (jazdy), czy zawsze należy odebrać odpoczynek dzienny, kiedy i ile razy możemy wydłużyć czas jazdy dziennej i co zrobić, gdy zabraknie nam czasu na dojazd do bazy, aby odebrać regularny odpoczynek tygodniowy.

Teoria a praktyka – czyli jak brzmią przepisy o czasie pracy kierowców a jak zachowuje się kierowca na stanowisku pracy

Jeśli jednak szukasz teorii – warto zapamiętać, że najlepszym źródłem prawa są oryginalne ustawy i rozporządzenia. Gdy polska Ustawa o czasie pracy kierowców odwołuje się do unijnego Rozporządzenia WE nr 561/2006, to ważne są definicje czasu pracy kierowców oraz rozróżnienie czym różni się „pauza” a czym jest odpoczynek dzienny. Co to znaczy – „przed końcem trzeciego tygodnia następującego po tygodniu….”, jak nie naruszyć tygodniowego czasu pracy kierowcy, co to jest tygodniowy czas prowadzenia pojazdu i czy dzienny regularny okres odpoczynku można przerwać, np. wjazdem na prom.

Czas jazdy, a czas pracy kierowcy

Najważniejszą zasadą jest rozróżnienie czasu aktywności na czas jazdy oraz czas pracy.

Maksymalny czas aktywności kierowcy w pojedynczej obsadzie, w jego cyklu wynosi 15 godzin, przy założeniu, że skrócimy nasz odpoczynek do 9 godzin. Czas aktywności będzie wynosił 13 godzin przy 11 godzinnym odpoczynku. To jednak nie oznacza, że mamy do dyspozycji cały ten okres na prowadzenie pojazdu albo na pracę.

maksymalny czas aktywności kierowcy w pojedynczej obsadzie
Rys. 1 – maksymalny czas aktywności kierowcy w pojedynczej obsadzie

Dzienny czas pracy kierowcy to wszystkie czynności, które wymagają aktywności – czyli młoteczki oraz jazda. Dyspozycja nie jest czasem pracy kierowcy. Jest to okres, kiedy kierowca jest gotowy do podjęcia pracy, ale jej nie wykonuje.

Dzienny czas jazdy to czynności, które wiążą się z faktycznym prowadzeniem pojazdu, czyli po prostu jazda. Dziennie kierowca może prowadzić pojazd 9 godzin. Dwukrotnie można wydłużyć czas dzienny czas do 10 godzin w danym tygodniu. Tydzień zaczyna się w poniedziałek o 00:00 a kończy w niedzielę o 23:59.

dwukrotne wydłużenie czasu jazdy
Rys. 2 – dwukrotne wydłużenie czasu jazdy

 

Rozpoczęcie cyklu

Cykl aktywności to okres od jednego odpoczynku do drugiego, dlatego każdy cykl rozpoczyna się po zakończonym odpoczynku dziennym lub tygodniowym. Nie ma nic wspólnego z tygodniowym czasem pracy, a wykonanie odpoczynku tygodniowego nie uprawnia nas do liczenia od nowa wydłużenia czasu jazdy.

cykl pracy
Rys. 3 – Cykl pracy

 

Przerwy w pracy

Po 4:30 jazdy wymagana jest przerwa 45 minut.

przerwa 45 minut
Rys. 4 – Przerwa 45 minut

Ta przerwa może być podzielona na 2 części – co najmniej 15 minut + 30 minut i tylko w takiej kolejności. Wykonanie 25’+30 będzie w porządku, jednak 14′ + 44′ już nie.

dzielenie przerwy w pracy
Rys. 5 – Dzielenie przerwy w pracy

 

Odpoczynek dobowy

Odpoczynek dobowy to czas między cyklami pracy kierowcy. Rozróżniamy 9 godzinny oraz 11 godziny. Skrócenie do 9 godzin możemy wykonać 3 razy w ciągu cykli aktywności, oddzielonych odpoczynkami tygodniowymi. Tutaj obowiązuje zasada – odpoczynek tygodniowy, regularny bądź skrócony = reset liczenia skróceń odpoczynku dobowego.

Dla przykładu:

Poniedziałek, Wtorek, Środa kierowca skraca odpoczynek dobowy do 9 godzin, następnie w czwartek wykonuje skrócony tygodniowy odpoczynek 24 godzinny i w piątek znów może skrócić odpoczynek dobowy do 9 godzin.

Odpoczynek dobowy również może zostać podzielony w sposób 3+9. Dzięki temu, wykonując odpoczynek 3+9, daje sobie sobie możliwość kolejnego skrócenia dziennego odpoczynku do 9 godzin.

podzielenie odpoczynku na 3+9
Rys. 6 – Podzielenie odpoczynku na 3+9

 

Odpoczynki promowe

Odpoczynek promowy może być przerwany dwukrotnie, czynnościami wjazdu oraz zjazdu z promu, a łączny czas nie może przekroczyć 60 minut. Oznacza to, że podczas już odbieranego odpoczynku dobowego lub odpoczynku tygodniowego, kierowca może go bez konsekwencji przerwać. Po odpoczynku dziennym może ruszać i zaczyna się nowy cykl.

W ten sam sposób można odebrać odpoczynek tygodniowy.

odpoczynek odbierany na promie
Rys. 7 – Odpoczynek odbierany na promie

 

Odpoczynek w załodze

Od momentu rozpoczęcia pracy, załoga podwójna ma do dyspozycji 30 godzin aktywności. W tym czasie musi zmieścić się ze swoim odpoczynkiem.

cykl dzienny w załodze
Rys. 8 – Cykl dzienny w załodze

Aby załoga mogła być liczona poprawnie, przez cały okres prowadzenia pojazdu musi być drugi kierowca, z wyjątkiem pierwszej godziny prowadzenia pojazdu.

praca w załodze
Rys. 9 – Praca w załodze

Bardzo ważnym jest, aby przy wyciąganiu karty kierowcy zachować odpowiednią kolejność. Najpierw kartę wyciąga kierujący pojazdem, następnie pasażer. Jest to spowodowane szczególną pracą tachografu. Tachograf zamyka sesję patrząc na kierującego, czyli slot 1. Kiedy pasażer wyciągnie kartę jako pierwszy, może to spowodować rozerwanie załogi i w konsekwencji naruszenie.

Pora nocna

W przypadku pracy w porze nocnej – 4 godziny z wybranego zakresu od 00:00 do 7:00, czyli np. od 1:00 do 5:00, dzienny czas pracy kierowcy wynosi 10 godzin. Więcej na temat czasu pracy w porze nocnej znajdziesz TUTAJ – KLIKNIJ BY PRZEJŚĆ DO ARTYKUŁU

Wydłużenie czasu jazdy zgodnie z pakietem mobilności

Dodano konkretną możliwość wydłużenia jazdy dziennej (9/10 godzin) oraz tygodniowej (56 godzin) nawet o 2 godziny na dojazd do miejsca zamieszkania lub bazy przedsiębiorstwa.

Dozwolone wydłużenie zależy od długości odpoczynku na jaki zjeżdża kierowca. Jeśli zjeżdża na odpoczynek tygodniowy skrócony,  np.  38 godzin, to może naruszyć przepisy maksymalnie o 1 godzinę.

wydłużenie czasu jazdy o godzinę w przypadku odpoczynku skróconego na bazie
Rys. 10 – Wydłużenie czasu jazdy o godzinę w przypadku odpoczynku skróconego na bazie

W przypadku, gdy planowany jest zjazd na odpoczynek regularny 45h, naruszenie przepisów może być nawet do 2 godzin:

  • powrót do domu na odpoczynek regularny
  • przed tym naruszeniem obowiązkowa przerwa minimum 30 minut
    (wydłużyć można nawet 10 godzin jazdy o kolejne 2!)
wydłużenie 10 godzinnej jazdy o 2 godziny
Rys. 11 – Wydłużenie 10 godzinnej jazdy o 2 godziny

 

wydłużenie czasu jazdy o 2 godziny w przypadku odpoczynku regularnego na bazie
Rys. 12 – Wydłużenie czasu jazdy o 2 godziny w przypadku odpoczynku regularnego na bazie

Przepisy pozwalają na wydłużenie tygodniowego czasu jazy z 56 godzin do 58 godzin, ale nie pozwalają na wydłużenie dwutygodniowego czasu pracy, czyli 90 godzin (artykuł na ten temat znajdziesz ->TUTAJ<-).

Kolejnym przykładem możliwego wydłużane czasu jazdy jest dojazd do bazy w przypadku braku bezpiecznego miejsca postoju. Liczy się tutaj bezpieczeństwo zdrowia ludzkiego, ładunku, ciężarówki. Jeśli nie mamy takiego miejsca, kierowca może przedłużać jazdę. Nie jest to jednak sposób na obejście przepisów i powinien być stosowany w naprawdę szczególnych przypadkach.

Kierowca dojeżdża na parking, nie czuje się tam bezpiecznie, nie ma oświetlenia, kręci się dużo ludzi niezwiązanych z transportem drogowym, nie ma odpowiedniego miejsca, aby się bezpiecznie zatrzymać. Wtedy na takim parkingu należy zrobić wydruk i odpowiednio opisać.

Dla przykładu
  • „126km A2 – brak bezpiecznego miejsca na parkingu, dojazd do kolejnego parkingu”
  • „74km A4 – brak możliwości bezpiecznego postoju, wyjazd na polecenie obsługi parkingu”
  • „135km A4 – brak możliwości zjazdu na parking – prace drogowe na prawym pasie autostrady”

Wydłużenie czasu jazdy i pracy nawet o 2 godziny. Nowe zasady dotyczą wszystkich kierowców – art 12/561 – w tym miejscu znajdziesz rozszerzenie tego tematu.

Przyznajemy, czas pracy kierowcy na drodze, to ulubiony temat wielu osób z naszego zespołu. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, przekazać swojemu kierowy kolejny pakiet cennych wskazówek, rozszerzyć i zgłębić temat, zapraszamy do artykułu: Pakiet Mobilności 2022 / 2023 – czas pracy kierowców po zmianach.

 

Webinary

Skonsultuj naruszenia czasu pracy