Obniżenie wymiaru czasu pracy za święto przypadające w sobotę 11.11.2023
Połowa listopada zawsze zwiastuje dodatkowy dzień wolny od pracy. W tym roku wypada on w sobotę, a co za tym idzie – problem z rozliczeniem dodatkowego dnia wolnego dla kierowcy.
Czy to prawda, że pracownik zatrudniony na umowę o pracę jest upoważniony do odebrania tego dnia? Jak to jest w przypadku kierowcy w transporcie, którego praca może wypadać w różne dni tygodnia?
Z tego artykułu dowiesz się co zrobić ze świętem, które wypada w sobotę.
Mimo, że święto wypadające w sobotę nie zdarza się często, to jest to sytuacja która zawsze powoduje powracające pytania.
WOLNE ZA ŚWIĘTO – z takim hasłem spotka się nie jeden przełożony czy osoba rozliczająca czas pracy kierowcy. Nawet dyspozytor usłyszy od kierowcy, że przecież jemu się należy, albo że nie pojedzie w trasę, bo jest święto. No i co z takim dniem zrobić? Może jechać czy nie może? Dodatkowy dzień się należy czy też nie? Jak to wyjaśnić, aby dojść do porozumienia a nie utworzyć dwa obozy, które różnie rozumieją jeden przepis.
Poinformuj pracowników i rozwiej wątpliwości
W przypadku 11. listopada wypadającego w sobotę, spotkamy się z potocznym hasłem: „należy się WOLNE ZA ŚWIĘTO”. Warto jednak dobrze zrozumieć formalną zasadę: „należy się dodatkowy dzień wolny obniżający wymiar dni/godzin”. Taki dzień można wprowadzić wspólny dla wszystkich – może być taki sam, np. 10.11, dla wszystkich pracowników, a może być też dla każdego pracownika inny. Można to wykorzystać do połączenia wolnego dla kierowcy z innymi dniami w celu realizacji odpoczynku tygodniowego. Charakter pracy w transporcie polega na tym, że odpoczynek tygodniowy może wypadać w środku tygodnia (np. wtorek i środa) a praca przypadać na tak zwany powszechnie weekend.
A jeśli praca faktycznie była?
Takie obniżenie wymiaru jest niezależne od tego czy w danym dniu była praca czy nie. Mechanizm polega na tym, aby zaplanować o 1 dzień pracy mniej niż to wynika z kalendarzowych dni roboczych.
Liczba tych dni zawsze jest zdefiniowana długością okresu rozliczeniowego i układem dni roboczych w takim okresie. Zgodnie z zasadą ustalania wymiaru pracy w okresie rozliczeniowym, można go kształtować dość elastycznie w takim okresie, np. gdy ustalony jest okres 3-miesieczny, planowanie pracy ustala się płynnie w ramach tych 3 miesięcy, co oznacza, że obniżenie wymiaru można zrobić w dolnym miesiącu okresu, w którym występuje święto w sobotę.
Z pomocą przychodzą narzędzia
Warto zweryfikować w jaki sposób z taką sytuacją radzą sobie programy do ewidencji. Sprawdź czy program robi to samodzielnie i automatycznie, czy trzeba to zaznaczyć ręcznie na kalendarzu. Pomocne jest, gdy wprowadzony automatyczny mechanizm wykrywa takie sytuacje i wstawia odpowiedni typ dnia, np. „Wolne obniżające (Wo)”, które odpowiednio obniża wymiar w całym okresie rozliczeniowym (miesięcznym lub kwartalnym).
Jeśli w danej firmie jest ustalony konkretny dzień wolny z tego tytułu, to po wstawieniu ręcznie takiego dnia w harmonogramie dla wszystkich pracowników, system już nie będzie wyszukiwał automatycznie nic więcej. Dla dłuższych niż 1-miesieczne okresy rozliczeniowe, system będzie szukał najszybciej jak się da automatycznie takiego dnia wolnego, ale jeśli nie znajdzie wolnego dnia w listopadzie, to będzie go szukał w grudniu i wtedy już wymusi takie obniżenie obligatoryjnie. Prawidłowość rozliczeń jest tutaj priorytetem i nie ma możliwości działania niezgodnego z prawem.
Czy można zrezygnować z takiego obniżenia wymiaru?
Nie. Analogicznie można zadać pytanie czy można wyrzucić z kalendarza święto ustawowe? Też nie. Prawidłowy wymiar godzin wpływa na wysokość stawki godzinowej, a to brak obniżenia wymiaru spowoduje zaniżenie stawki i tym samym działanie na niekorzyść pracownika.
Należy taki dzień przewidzieć w harmonogramie, a jeśli nawet nie wystąpił dzień „bez pracy”, to ustala się pomimo wszystko taki dzień wolny obniżający wymiar, a to, że wystąpiła praca w dzień wolny powoduje niezależne konsekwencje za pracę w dzień wolny. Co istotne – czym innym jest praca w dzień świąteczny, a czym innym jest praca w dzień wolny wynikający z obniżenia wymiaru pracy w okresie rozliczeniowym – należy to rozróżniać. Inaczej będzie rozliczana praca wykonywana w święto 11 listopada (dodatki 100% z tytułu normy średniotygodniowej oraz dodatki 100% niedzielno-świąteczne) a inaczej praca w dniu wolnym z tytułu obniżenia wymiaru pracy (tylko dodatki średniotygodniowe).
Temat rozliczeń dni wolny, nadgodzin oraz ewidencji jest dla Ciebie ciekawy? Przeczytaj o najpopularniejszym w branż systemie równoważnym. Równoważny system czasu pracy w transporcie a nadgodziny kierowcy międzynarodowego
