Podwójna załoga – przekroczenie czasu jazdy, czas pracy i analiza naruszeń.
Młodych kierowców kusi praca za kierownicą, zagraniczne wyjazdy podsycone programami telewizyjnymi czy możliwość lepszych zarobków.
Wiele firm zatrudniających młodych kierowców samochodów ciężarowych, decyduje się na obsadę dwuosobową w celu przyuczenia i sprawdzenia umiejętności nowego kierowcy.
Aby zostać kierowcą zawodowym nie ma wielu wymagań. Ukończone 21 lat (w szczególnych przypadkach 18 lat), prawo jazdy kat. B, zaświadczenie lekarskie oraz orzeczenie z poradni psychologicznej. Robisz kurs, zdajesz egzamin i na tym koniec.
No i właśnie. Nic tak nie weryfikuje wiedzy jak życie. Tak jak na każdym innym stanowisku pracy, nagle ta wiedza teoretyczna, którą kierowca zdobył na kursie, okazuje się niezrozumiała, niejasna czy zwyczajnie robi się z tego wielki misz-masz w głowie. A przewozy drogowe muszą być bezpieczne, więc co z takim świeżym kierowcą? Szkolić, wdrażać, edukować. Zapytaj nas o szkolenie dla swoich pracowników.
Czym jest załoga dwuosobowa w czasie prowadzenia pojazdu?
Załoga dwuosobowa (kilkuosobowa) jest to sytuacja, kiedy w pojeździe przebywa, pomiędzy kolejnymi okresami odpoczynku dziennego lub dziennego i tygodniowego, co najmniej dwóch kierowców.
Warunkiem załogi dwuosobowej jest wspólne rozpoczęcie czasu pracy i wspólne jego zakończenie. Dokładnie chodzi o przebywanie dwóch kierowców podczas jazdy w trakcie całego dnia.
Jedynym odstępstwem kiedy kierowca wykonuje pracę, gdzie obecność drugiego kierowcy nie jest wymagana, to pierwsza godzina aktywności jazdy. Aby załoga została zachowana, przed upływem tejże godziny jazdy, koniecznie musi dołączyć drugi kierowca. W przeciwnym razie dla obu kierowców czas liczony jest dla pojedynczej obsady.
Jazda w podwójnej obsadzie – korzyści.
Właściciele firm transportowych dość często decydują się na podwójne obsady w przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy czy klienta.
Wykonywanie przewozów drogowych polegających na przewozie np. artykułów świeżych czy zwierząt, wymagają szybkich transportów i szybkich dostaw. Bardzo długich odcinków czy wymagających tras, nie jest w stanie w krótkim czasie pokonać jeden kierowca. I tu pojawia się rozwiązanie – wysyłanie dwóch kierowców, którzy są w stanie zapewnić ciągłość jazdy i jednocześnie minimalizują ryzyko związane z przemęczeniem kierowców poprzez długotrwałe prowadzenie pojazdu. Współdzielenie jazdy na długich odcinkach jest zdecydowanie lepszym rozwiązaniem dla zdrowia i bezpieczeństwa zarówno prowadzących, jak i innych uczestników ruchy drogowego
Producentom czy importerom zależy na zachowaniu ciągłości i terminowości dostaw, więc jest to dla nich zdecydowanie szybsze rozwiązywanie problemów.
Kolejnym aspektem przemawiającym za podwójną załogą, jest możliwość w ten sposób przyuczenia młodego kierowcy, który siedząc obok kierującego, ma szansę w szybki i sprawny sposób przyuczyć się, aby w niedługim czasie wyruszyć w trasę w pojedynczej obsadzie.
Czas pracy kierowcy w załodze dwuosobowej.
Doba w załodze
Jazda w podwójnej obsadzie niesie ze sobą dodatkowe przywileje.
Dla pojedynczej obsady do analizy czasu pracy kierowców, liczy się kolejne 24 godziny od rozpoczęcia pracy po odbyciu regularnego tygodniowego odpoczynku czy też odpoczynku skróconego, bądź odpoczynku dziennego.
W przypadku załogi dwuosobowej okres takiej analizy rozciągnięty jest aż do 30 godzin.
W okresie wspomnianych 30 godzin – 9 godzin powinny przeznaczone być na odpoczynek dobowy, a reszta aktywności kierowców tj. czasu pracy + czas jazdy + dyspozycja i przerwy/postoje, nie powinna przekraczać 21 godzin.
Ważne jest, aby pamiętać, że ten odpoczynek dzienny (9-godzinny) nie jest odpoczynkiem skróconym. Możemy go nazwać „normalnym” odpoczynkiem dla podwójnej załogi.
Rys. 1 – Wspólne rozpoczęcie okresu aktywności; źródło: poradnik kierowcy ITD-PIP
Odpoczynek dobowy dla załogi dwuosobowej
Rozporządzenie 561/2006 mówi dokładnie, że w ciągu kolejnych 30 godzin po zakończeniu uprzednio odpoczynku dobowego kierowca zawodowy musi odebrać kolejny odpoczynek dzienny trwający minimum 9 godzin. Oznacza to w praktyce, że poprzedzająca kolejny dobowy odpoczynek suma wszystkich aktywności wynosi dokładnie 21 godzin.
Nie oznacza to jednak, że kierowca posiada dokładnie tyle czasu jazdy. Należy pamiętać, że w załodze uczestniczy dwóch kierowców, na których czas jazdy jest dzielony. W czasie kiedy jeden z kierowców prowadzi pojazd, drugi pełni płatny dyżur.
Złota minuta w transporcie drogowym
Tak zwana złota minuta ma spore znaczenie w przypadku załogi i zamiany kart kierowców pomiędzy slotami tachografu cyfrowego.
Dla utrzymania załogi dwuosobowej, w teorii na żadnej z kart, nie powinno być choćby jednej minutowej aktywności kierowcy bez drugiego kierowcy.
Działanie tachografu cyfrowego powoduje, że jego pierwsza zapisywana aktywność, naliczana jest w sposób sekundowy. Oznacza to w praktyce, że jeżeli pierwszy kierowca włoży kartę do slotu i minie 29 sekund, nim drugi kierowca włoży kartę do slotu nr 2 – nie wpłynie to w żaden sposób na stan załogi.
Gdyby jednak minęło już 31 sekund, a tachograf nie zarejestrowałby nadal karty kierowcy w drugim slocie, zakwalifikowałby aktywność przeważającą – czyli 1 minutę pracy bez obecności drugiego kierowcy.
Pauza 45-minutowa w czasie pracy kierowców w załodze.
Kierowcy, po okresie prowadzenia pojazdu przez 4,5 godziny należy się nieprzerwana przerwa 45-minutowa, w której kierowca nie wykonuje żadnych czynności związanych z pracą kierowcy.
W sytuacji gdy mamy do czynienia z załogą dwuosobową, kierowca który zakończył swoje 4,5 godziny jazdy, przechodzi w stan dyżuru (siedząc na fotelu pasażera). Może dokładnie wówczas odebrać swoją 45-minutowa przerwę, oczywiście w sytuacji jeżeli nie jest on w żaden sposób zaangażowany w pomoc kierowcy, który obecnie prowadzi pojazd, czyli nie będzie rzeczywiście wykonywał pracy.
Czas aktywności kierowcy w załodze w porze nocnej.
Ograniczenie pracy w porze nocnej dla załogi dwuosobowej, nie różni się w żaden sposób od ograniczenia dla jednoosobowej obsady.
Według przepisów przedsiębiorca transportowy powinien w regulaminie pracy lub innej dokumentacji wewnątrzzakładowej, jasno określić wybrane 4 godziny pomiędzy 00:00 a 7:00, kiedy ograniczenie czasu pracy obowiązuje.
Wskazanie owych 4 godzin, powoduje, że jeżeli kierowca we wskazanym przedziale wykonuje prace choćby przez jedną minutę, jego suma aktywności, czyli tzw. suma czasu pracy plus czas jazdy, pomiędzy dwoma kolejnymi dziennymi okresami odpoczynku, nie może przekraczać 10 godzin. Do czasu tego nie wlicza się okresu dyżuru oraz odpoczynku.
Więcej na temat pory nocnej przeczytasz tutaj: >>> KLIKNIJ BY PRZEJŚĆ DO ARTYKUŁU O PORZE NOCNEJ<<<
Ważny jest w załodze fakt, że to ograniczenie czasu pracy w porze nocnej obowiązuje dla każdego kierowcy indywidualnie.
Przeprawa promowa (lub pociąg) w podwójnej obsadzie.
Odpoczynek promowy dla podwójnej obsady w zasadzie nie różni się zbyt wiele od odpoczynku w pojedynczej obsadzie.
Przypomnijmy, że kierowcy przebywający na promie, mogą wykorzystać odpoczynki dzienne – pod warunkiem, że są to odpoczynki regularne 11-godzinne lub odpoczynki tygodniowe (skrócone i regularne). Dla odpoczynków regularnych odbieranych częściowo na promie, istnieje wymóg, aby przeprawa promowa/pociągiem trwała minimum 8h (aby kierowca mógł skorzystać z łóżka w kajucie lub kuszetce)
Odpoczynek ten można przerwać maksymalnie dwukrotnie z przeznaczeniem na wjazd i zjazd, jednak suma tych czynności kierowcy nie może trwać więcej niż 60 minut (np. wjazd 20 min + zjazd 40 min, wjazd 30 min + zjazd 30 min, wjazd 10 min + zjazd 50 min).
Należy jednak pamiętać, że kierowcy w tej sytuacji muszą mieć zagwarantowaną na promie koję lub kuszetkę.
Rys. 2 – Okres odpoczynku dziennego odbywany w części na promie lub w pociągu; źródło: poradnik kierowcy EwiCenter/ITD-PIP
Jedynym odstępstwem dla załogi dwuosobowej jest, kiedy czas spędzony na promie jest równy lub dłuższy niż 9h. Wówczas kierowcy jadący w załodze, nie muszą po zjeździe z promu, oczekiwać do 11 godzin, ponieważ względem kierowcy należącego do załogi, w ramach odstępstwa, wymagany jest dzienny okres odpoczynku trwający co najmniej 9 godzin i jest on uznawany za odpoczynek regularny.
Najczęściej pojawiające się naruszenia – jak ich unikać.
- Wyjęcie karty z tachografu cyfrowego, a następnie włożenie jej bez dokonania wpisu manualnego powodują zerwanie załogi i jednocześnie okres analizy czasu pracy kierowców zawodowych liczony będzie w okresie 24 godzin a nie 30. W sytuacji, w której pracownik przekroczyłby łączny czas wszystkich aktywności kierowcy i wynosiłby on więcej niż 15 godzin, niosłoby to za sobą naruszenia w postaci skrócenie wymaganego czasu odpoczynku dziennego.
Rys. 3 – Naruszenie
- Przekroczenie czasu pracy 10h w dobie, jeśli praca wykonywana jest w porze nocnej. Kierowcy rzadko analizują ten przepis względem swojego czasu pracy i w efekcie obaj kierowcy wpadają w to ograniczenie czasu, a jest to dość często weryfikowane przez służby na drodze.
Podwójna obsada nie dla każdego
Zastosowanie załogi podwójnej sprawdza się w życiu przewoźnika drogowego, w bardzo konkretnych sytuacjach. Trasy dalekobieżne, przewóz żywca, przyuczanie nowego pracownika. Aby dobrze wykorzystać potencjał czasowy takiej załogi, warto wiedzieć więcej.
Chcesz lepiej zrozumieć rozliczanie czasu pracy kierowców także tych w podwójnej załodze? Pobierz DEMO SuperTacho i zacznij nowy rozdział w świecie rozliczania czasu pracy kierowców.
